Luidklok Wijnaldum

In november 2008 stond de luidklok van Pietersbierum opeens in de belangstelling. Er waren plannen gesmeed om de bronzen luidklok te verkopen ten behoeve van de Martinikerk in Franeker. De klok uit Pietersbierum was dan bestemd om als derde, tot nu toe, ontbrekende, klok te fungeren. In Leeuwarder Courant van 14 oktober 1904 stond de luidklok van Wijnaldum in de belangstelling. Hierna het artikel uit de krant van toen.

Op het terras voor ‘Amacitia’ is op het oogenblik ter bezichtiging opgesteld een torenklok, bestemd voor de kerkelijke gemeente Wijnaldum. 

 

De Wirdummerdijk in Leeuwarden gezien vanaf het dak van het Beursgebouw. Rechts het Amacitia-gebouw.

 

Zij is gegoten door de “Bochumer Verein” te Bochum, wat op den bovenrand wordt meegedeeld. Aan de eene zijde zijn aangebracht in metalen letters de namen der kerkvoogden dier gemeente, aan de andere zijde draagt de klok het volgende opschrift van den Frieschen dichter H. Sytstra:  

H. Sytstra

Ik lied de ljeu nei ’t hillichdom 
En ta de rest yn iw’ge slom;
Mar hwet ik oansiz, drôf ef bliid,
It kinstich ûrwirk seit: sa,
minske, rint de tiid.

Volgens de ons verstrekte inlichtingen is dit soort klokken in Duitschland reeds op vele plaatsen in gebruik. Op de laatst gehouden tentoonstelling in Dusseldorf trok ze zeer de aandacht om den welluidenden klank en de gemakkelijke wijze van in beweging gebracht te worden. Dit laatste is één van de kenmerken, waardoor ze zich van hare andere collega’s, algemeen in ons land in gebruik onderscheidt. Laatstgenoemde zijn van brons –deze is van gietstaal.

Behalve dat dit laatste belangrijk soortelijk lichter is, is de prijs veel leger – ongeveer de helft. Waar toch een kilo brons fl. 1,60 kost, bedraagt de prijs van eenzelfde gewicht gietstaal nog niet de helft.

Wijnaldum (2008)

Dit zal zeer zeker een groote aanbeveling zijn voor belanghebbenden. Een tweede onderscheid vormt de beweegtoestel. Bij bestaande klokken draait de as in potten, bij deze op een blok; daardoor wordt de verwrijving tot een minimum herleid. Het gevolg hiervan is, dat een klok van de constructie al thans voor ‘Amacitita’ opgesteld, zelfs bij een gewicht van 6000 kilo gemakkelijk door één persoon kan worden geluid. Neemt men in aanmerking, dat voor het bedienen der klok in de Oldehove, die een gewicht heeft van +/- 4500 kilo, vier personen noodig zijn, dan zal deze verbetering zeker ook niet nalaten, de aandacht te trekken en tot eventuele aanschaffing leiden. 

We voegen hier nog aan toe, dat, naar ons werd meegedeeld, de klank zeer mooi moet zijn, wat bevorderd wordt door een de bronzen stootvlakken aan den klepel aangebracht, en dat ze bovendien ver hoorbaar is. De klok wordt geëxposeerd door onzen stadsgenoot, den heer De Looze, vertegenwoordiger van de “Bochumer Verein”, die ook verleden jaar aan de kerkelijke gemeente te Heeg een klok van deze constructie leverde. 

Met het oog op een mogelijke toekomstige wijziging in den stoel van den klok in de Oldehove, welke inrichting thans zeer primitief schijnt te zijn, waren door den heer G. de Looze de leden van de Gemeenteraad tot een bezoek uitgenoodigd. Door verscheidende leden werd van deze uitnoodiging gebruik gemaakt en de eenvoudige inlichting van het beweegtoestel werd algemeen bewonderd. Trouwens dit kon niet uitblijven, waar de vertegenwoordiger met één hand door middel van een slechts zeer korte koord heel gemakkelijk de klok aan ’t luiden bracht’.

Bronnen:
digitlate bibliotheek voor de Nederlandse letteren
Leeuwarder Courant (Krant van Toen)